BELANGRIJKSTE TIP BIJ BEDRIJFSOVERNAME: DOE HET NOOIT ZELF!
De overnamemarkt is volop in beweging (kopersmarkt) . Nadat de jaren 2018 en 2019 als topjaren worden beschouwd ligt er een schaduw over 2020 en 2021. Het herstel in 2022 is gigantisch. Reserveringen en veel horecabezoek. Iedereen is weer op zoek naar beleving en gezelligheid. De horecaondernemers moeten dus weer aan de bak. Nu worden er weer veel bedrijven aangeboden, echter er is een verschil het is een kopers markt geworden. De koper is kritisch wat betreft de hoogte van de huur en energie. Tevens zijn ze erg nieuwsgierig of het personeel blijft werken als het horecabedrijf wordt overgenomen. Er is immers krapte op de arbeidsmarkt en met name het keuken personeel is soms lastig in te vullen. Maar er liggen volop kansen om een bedrijf aan te kopen.
De meest gewilde bedrijven zijn die organisaties die actief zijn in de ICT, groothandel, food, accountants- en administratiekantoren, productiebedrijven met een eigen product, biotech, pharmaceutica, VVE-beheerders en wellness. Het geheim van een succesvolle overname?
“Er is sprake van een kopersmarkt op dit moment. Er is echter relatief weinig kwalitatief goed aanbod, de financiering door de banken is moeizaam. Daarom is er vaak sprake van een achtergestelde lening van de verkoper of een earn-out en gestapelde financiering. Tevens is de private equity booming.” VMH verwacht wel dat er een trend ontstaat naar langdurigere, meer complexe en vooral stroperige processen. “Toch maakt ieder bedrijf een kans om overgenomen te worden. Zolang je cijfers maar goed zijn.”
Verschillende rollen
Onze horecamakelaars behandelen de stappen van het verkoopproces. “We ervaren dat het proces gemiddeld 6 tot 12 maanden duurt. Het tempo is afhankelijk van de kwaliteit van de onderneming, natuurlijk de vraag of er (voldoende) kopers zijn, of de vraagprijs realistisch is, of de informatie compleet is waarbij ik vooral doel op de cijfers; zijn deze up-to-date én in hoeverre is er een strakke regie van het verkoopproces?” Het werk van de gespecialiseerde horecamakelaar –de overnamespecialist- is breed en divers. Zo voert hij de regie over het hele proces, zoekt hij kopers en/of verkopers en voert hij de onderhandelingen. “Waar van toepassing hebben wij contact met de accountant, vanwege de cijfers en een eventueel due diligence onderzoek.
“In het verkoopproces begint het bijna altijd met een algemene presentatie van het horecabedrijf. Al of niet met een online bezichtigingspresentatie. De koper kan dan in zijn luie stoel op zijn tablet of telefoon door het gehele pand heen lopen. “Vanuit dat punt worden kopers gezocht en geïnformeerd.
Dat kan deels actief of passief. Bij dat eerste geldt uiteraard: wij kennen de markt. We weten waar andere partijen naar op zoek zijn. Die potentiële kopers kunnen we dan actief benaderen. Nadat de wederpartij (eventueel) een geheimhoudingsverklaring heeft getekend, kunnen de onderhandelingen starten, die hopelijk leiden tot het tekenen van een intentieverklaring. Aansluitend kan er een due diligence onderzoek plaatsvinden, dat mogelijkerwijze leidt tot heronderhandelingen. Als partijen elkaar dan succesvol weten te vinden, dan kan het koopcontract worden getekend.”
Een soortgelijk proces vindt plaats bij de koop van een bedrijf. “We schrijven een zoekprofiel, samen met de ondernemer die op zoek is. Als er geschikte partijen worden gevonden, dan kunnen er biedingen worden gedaan, waarna de onderhandelingen volgen. Het verkrijgen van financiering is vanzelfsprekend een hele belangrijke vervolgstap waarna – na een due diligence onderzoek en een eventuele heronderhandeling – hopelijk ook een koopcontract kan worden getekend.”
Maar ja, wat is nu de werkelijke waarde van een bedrijf?
“Bij de marktbenadering wordt gekeken naar de tot stand gekomen prijsnoteringen op markten waar vergelijkbare objecten worden verhandeld. Bij de inkomstenbenadering is de focus op de inkomsten die het object in de toekomst zal weten te genereren. Daarnaast wordt gekeken naar alle bedrijfsmiddelen, de activa. Hoewel het er in de praktijk vaak anders aan toe gaat, is de technisch enige juiste methode van economische waardebepaling de discounted cashflow methode, waarin toekomstige cash flows contant worden gemaakt met rente en risicopremies, vanuit het gezichtspunt van de koper.” Wij als Vakgroep Makelaars Horeca | VMH benadrukken dat het vergelijken van verschillende ondernemingen lastig is. “Er zijn er nooit twee hetzelfde!”
Goodwill
Ondernemers die een koop- of verkooptraject willen aangaan, hebben per definitie ook altijd belangstelling voor het begrip ‘Goodwill’. “Boekhoudtechnisch kun je de goodwill als een restpost zien. Het verschijnt op de balans bij de koper als het verschil tussen de boekwaarde van het eigen vermogen van de acquisitie en de betaalde prijs. Echter, bedrijfseconomisch heeft het begrip geen betekenis. Veel assets van de onderneming zij nu eenmaal niet verantwoord in de boekwaarde.”
“Goodwill zit hem vooral in de toewijzing aan enkele immateriële activa, zoals de aanwezige know how, licenties en het niveau van het horecabedrijf. “Maar ook: hoe zit het met de klanten? Zijn het vaste relaties? Zitten er contracten aan verbonden? Wat zijn de voorwaarden waarop met leveranciers wordt gewerkt? Heeft het bedrijf een preferente positie? En, hoe sterk zijn de handelsnamen? Maar ook wordt bestudeerd of de organisatie al een rijdende trein is, of er getraind personeel aanwezig is, hoe het groeipotentieel kan worden gedefinieerd en of er daadwerkelijk synergie ontstaat voor de koper.”
“De waarde van het bedrijf is dus nadrukkelijk niet de prijs” . “De uiteindelijke prijs is de uitkomst van de onderhandelingen. Dat maakt het oordeel over een realistische vraagprijs of een verantwoord bod lastig.”